Vandaag vertrokken wij om 8:30 vanaf het hotel om de hele dag door te brengen in Wittenberg. De stad waar de reformatie begon en voortgezet werd. 31 oktober 1517 is daarbij de dag. Maarten Luther sloeg volgens de traditie een papier met 95 stellingen op de deur van de Slotkerk. Deze kerk werd gebruikt door de graven van Wittenberg en door de in 1502 opgerichte universiteit. De deur was een mededelingenbord geworden.
De Slotkerk hebben we als eerste bezichtigd. Hier ligt Luther en ook Philip Melanchton begraven.
Aansluitend vertrokken we richting de stadskerk, de Marienkirche. De grootste bijzonderheid hier is het reformatiealtaar dat geschilderd is door Lucas Cranach de oudere.
Na dit bezoek was er een orgelconcert in de Slotkerk en zo waren wij daar opnieuw. Nu voor een mooi en indrukwekkend concert.
Toen was het lunchtijd. Deze werd onderbroken door een bezoek van een pseudo Maarten Luther. Hij liep door het centrum van Wittenberg.
Hierna een extra programmaonderdeel. Een bezoek aan het panorama Wittenberg. Een schitterend beeld van Wittenberg 500 jaar geleden. Een vijftal heeft onderwijl een tocht met een treintje gemaakt.
Als laatste bezochten we om 17:00 uur het Lutherhuis. Hier woonde Luther vanaf 1511 en vanaf 1525 met Katarina von Bora. In 1532 verwerft hij het huis.
Uiteindelijk kwamen we pas om 19:35 aan in het hotel. Om 20:00 eten dat nogal uitliep tot 5 kwartier. Na de avondsluiting werd er dus geen bezoek meer gebracht aan Halle. Wat drinken in het hotel en dan naar bed.
Wij begonnen de dag met een rondleiding door de stad aan de hand van een gids. Een grote bijzonderheid in Erfurt is de Krämerbrucke. Een brug over de rivier de Gera die bebouwd en bewoond is. Maar ook verder kent Erfurt vele mooie panden uit een ver verleden. Al is niet alles bewaard. Door bombardementen in 1944 zijn de oude universtiteit, waar Luther studeerde en de Barfusserkirche, waar Luther predikte, verdwenen.
Na de rondleiding was een ieder vrij om te lunchen en rond te wandelen. Maar om 13:30 uur verzamelen bij het Rathaus. Vandaar wandelden we naar het Augustinerklooster, waar we een rondleiding kregen in het gebouw waar Luther als monnik vertoefde en streed met de vraag hoe vind ik een genadig God. Telkens was zijn ervaring dat hij niet rechtvaardig voor God kon worden. De rondleiding gaf zo een goed beeld van het kloosterleven en van Luthers’ worsteling.
Na de rondleiding was iedereen vrij tot 16:00 uur. Het was verzamelen bij de bus voor een rit naar Stotternheim. Daar staat een steen als herinnering aan het onweer en waardoor Luther het klooster inging. Na een fotoreportage in een veld met koolzaad. Was het tijd om naar het hotel te gaan. Om 18:30 uur diner.
Terwijl de deelnemers om 07:00 uur verwacht werden bij de Rank, waren de meesten er al voor zevenen. In de Rank zijn we begonnen met het gedicht Op reis van Nel Hoogendorp en hebben we in gebed een zegen gevraagd over de reis en voor de thuisblijvers.
De reis bracht ons via Mansfeld naar Halle. Maar allereerst waren er twee tussenstops. De eerste vlak bij de Duitse grens in Babberich met koffie en cake. De tweede bij een wegrestaurant tussen Dortmund en Kassel. Hier werd de lunch gebruikt.
Om iets voor half vier arriveerden we in Mansfeld. Hier woonde de jonge Luther van 1484-1497. In 1490 ging hij hier naar de Latijnse school. Deze school staat vlak bij de kerk. Hier hangt normaliter een schilderij uit 1540 waarop hij helemaal afgebeeld staat. Dit is de enige schilderij waar hij zo op staat. Andere schilderijen zijn borstbeelden. Alleen de kerk wordt gerestaureerd en het schilderij hing er helaas niet.
afgebeeld is. Op de voorkant als jongen van 14 die Mansfeld verlaat om in Eisenach naar school te gaan. Op de zijkanten afbeeldingen van het aanslaan van de 95 stellingen op de deur van de Slotkerk en zijn verdediging op de Rijksdag in Worms uit 1521. De fontein is uit 1913.
wachtte ons een diner, een avondsluiting en voor de meesten onder ons een kort avondbezoek aan het oude stadscentrum van Halle. Het vervoer was met de tram en dit gaf behoorlijk wat hilariteit.
Om half negen stonden de eerste koffers in de bus. Na twee nachten verbleven te hebben in Halle verlaten we dit hotel. Onderweg naar het hotel in Bad Langensalza doen we Eisleben en Eisenach aan.
Op 19 februari is het lichaam van Luther in de kerk opgebaard en is er een rouwdienst gehouden voordat het gestorven lichaam via Halle naar Wittenberg werd gebracht.
Om elf uur werden wij verwacht in de Petri en Paulikirche. Voorafgaand is gevraagd of we wel het geboortehuis in mochten. Die toezegging kwam er. Om half twaalf konden we daar naar binnen. Het werd een bezoek van 40 minuten en om 12:15 reden we naar Eisenach. Naar de Wartburg.
Onderweg hebben we geluncht. Deze keer met twee broodjes met ham of kaas die door de chauffeur Johan Bok gereed gemaakt waren terwijl wij door Eisleben gingen. Het was een heerlijke lunch.
De Wartburg staat helemaal in het teken van 500 jaar reformatie. Er was naast de normale rondgang een bijzondere tentoonstelling over Luther. Vele originele boeken en schilderijen waren tentoongesteld. We zijn de burcht doorgegaan met me hulp van een audioguide. maar eerst moesten we omhoog. Lopen of met een busje.
Indrukwekkend is voor al de Elizabeth zaal. Maar vanzelfsprekend had de kamer van Luther ook onze maximale aandacht. Al met al was iedereen zeer content met het bezoek aan de Wartburg.